خلخالیم، مسعود شیرعلی‌پور/ میانگین بارش‌های سالانه، شرایط اقلیمی و میزان تولید سالانه آب در شهرستان خلخال، نشان از آن دارد که شهرستان خلخال منطقه کم آبی نیست ولی چه دلایلی باعث می‌شود که ما در شرایطی مثل این روزها با کمبود آب شرب و کشاورزی در مناطق شهری و روستایی مواجه شویم؟

مطمئنا اولین و تنها پاسخ به این سئوال، عدم مدیریت منابع آبی در این شهرستان است!؛

میانگین بارش سالانه در شهر خلخال حدود 350 میلیمتر است که از میانگین استانی بیشتر است و این میزان قطعا در ارتفاعات و مناطق مشرف به استان گیلان بیشتر از این هم هست، میانگین بارش سالانه کشور حدود 250 میلیمتر است. با در نظر گرفتن مساحت شهرستان خلخال که حدود 3980 کیلومتر مربع است و میانگین بارش سالانه، به حجم 1/393/000/000 متر مکعب ( یک میلیارد و سیصد و نود و سه میلیون متر مکعب) میانگین حجم بارش سالانه در خلخال می رسیم که از میزان سالانه حدود ۵۰۰ میلیون متر مکعب در قالب آبهای جاری از منطقه خارج شده و به قزل اوزن می ریزد.

ما در فصول پر بارش سال شاهد سرازیر شدن بخش زیادی از روان‌‌آبهای تولید شده در خلخال به پایین دست هستیم و عملا بدون اینکه مدیریتی روی این آبها داشته باشیم و بتوانیم آنها را برای فصول خشک سال ذخیره کنیم، شرایطی فراهم می‌شود که در مواقع بحرانی به مشکل بر می‌خوریم. شرایطی مثل امسال که به عینه در شهرها و روستاها شاهد آن هستیم.

ماحصل این عدم مدیریت منابع آبی این می شود که در تهیه آب شرب شهرها و روستاهای منطقه به مشکل بر می خوریم. مزارع، مراتع و باغات در شهر و روستاها دچار بی آبی شده و در معرض خشک شدن قرار می‌گیرند، دامداران در تأمین آب و علوفه دام‌های خود به مشکل بر می‌خورند و مجبور به فروش دام‌ها بعنوان تنها سرمایه‌های خود می‌شوند، امکان برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های کشاورزی سالانه و دراز مدت در منطقه از بین می‌رود و بسیاری از مشاغل مرتبط با آب، پایداری خود را از دست می‌دهند و در نهایت شاهد منطقه ای هستیم که جوانان و حتی بسیاری از خانواده‌ها مخصوصاً در روستاها مجبور می‌شوند بر خلاف میل باطنی خود برای پیدا کردن شغل پایدار، مهاجرت را بر ماندن ترجیح دهند و همین می شود که  خلخال تبدیل به شهرستانی با مهاجرت شدید می‌شود و جوانان و نیروی مولد خود را از دست می دهد.

نبود سدهای معیشتی کافی در روستاها، عدم اجرای طرح‌های آبخیزداری در نقاط مختلف شهرستان که ماحصل عدم تخصیص کامل و صحیح حقابه قزل اوزن به طرح‌های منطقه خلخال است، باعث ایجاد چنین مشکلاتی در شهرستان خلخال شده است.

سالها در خصوص حقابه شهرستان خلخال از قزل اوزن مطلب نوشتیم و به عدم اجرای طرح‌های مدیریت منابع آبی اشاره کردیم، اما چون چنین شرایط خشکسالی بروز نکرده بود، این سوء مدیریت‌ها و اهمیت تخصیص حقابه قزل اوزن خودش را نشان نمی داد ولی امیدوارم الان که با بحران خشکسالی مواجه شدیم و مشکلات آن را با پوست و گوشت و خون درک کردیم، اهالی شریف خلخال متوجه این امر مهم بشوند و مسئولین محترم استانی و شهرستانی نیز این نکته را دریافت کنند که حقابه شهرستان خلخال از قزل اوزن فقط کفاف گرفتاری‌های کنونی و طرح‌های توسعه‌ای آتی خودش را می‌دهد و مازادی برای انجام کارهای دیگری از جمله انتقال خارج حوضه ای این آب و ضایع شدن حق و حقوق اهالی شهرستان خلخال نمی ماند.

لینک کوتاه: khalkhalim.com/fb275